Bedrijfsleiders van kleine ondernemingen hebben de neiging om hun zaak tactisch te bekijken zonder de tijd te nemen om hun zaak objectief te doorgronden vanuit een intern én extern perspectief. Een SWOT-analyse kan je helpen om de kenmerkende eigenschappen van je bedrijf te begrijpen, alsook het milieu waarin het zich situeert en waardoor het beïnvloed wordt.

SWOT als afkorting
Een SWOT-analyse is een hulpmiddel om je zaak en diens milieu in te schatten en daarbij te focussen op enkele kernpunten. Zo helpt de analyse je om je beperkte resources en mogelijkheden in te zetten in dat competitieve milieu. Controleer zeker of je marketingplan strookt met de bevindingen van de SWOT-analyse.

SWOT staat voor sterktes (strengths), zwaktes (weaknesses), kansen (opportunities) en bedreigingen (threats). Sterktes en zwaktes zijn daarbij interne factoren, terwijl kansen en bedreigingen externe factoren zijn.

Sterktes als onderdeel van de SWOT-analyse
Sterktes zijn positieve interne eigenschappen van je zaak ten opzichte van de concurrentie. Waarin onderscheidt je onderneming zich van de andere? Welke voordelen biedt jouw bedrijf in vergelijking met de concurrentie? Onderschat dergelijke eigenschappen niet; wat voor jou onbelangrijk lijkt, zijn in werkelijkheid misschien interessante kwaliteiten die nieuwe klanten aantrekken. Denk dus goed na over je expertise, de kracht van je mensen, je contacten, je producten en diensten, de locatie van je zaak, unieke processen... die waarde toevoegen aan wat je je klanten te bieden hebt.

Zwaktes als onderdeel van de SWOT-analyse
Zwaktes zijn interne factoren die afbreuk doen aan je mogelijkheden om een competitief voordeel te behouden. Ook al is het goed om eerlijk te zijn, het is niet noodzakelijk dat je daarbij je zaak te fel bekritiseert. Wel helpt het begrijpen van je zwakheden bij het corrigeren ervan. Als je je zwaktes in kaart brengt, heb je de mogelijkheid om ze op korte of ietwat langere termijn te veranderen zodat het ook sterktes worden. Denk daarvoor aan aspecten die verbeterd kunnen worden zoals een gebrek aan ervaring in bepaalde markten, beperkte geldelijke en hulpmiddelen, een slechte locatie... 

Kansen als onderdeel van de SWOT-analyse
Kansen en opportuniteiten vormen externe factoren die aanlokkelijk zijn voor de zaak en op die manier ruimte voor potentiële groei vertegenwoordigen. Welke factoren in het milieu of de markt bestaan er om de verkoopscijfers, het marktaandeel of de winst te verhogen? Bij je marketingactiviteiten horen deze de kern te vormen want een beetje moeite steken in bovenvermelde aspecten kan resulteren in een aanzienlijke groei in een of meerdere van die domeinen. Zijn er bijvoorbeeld potentiële partnerschappen die nieuwe markten openen voor je zaak? Als je je producten en/of diensten wat aanpast, kan je dan een groter marktaandeel verkrijgen? Kan je je uitgaven verminderen als je de manier waarop je je product of dienst verkoopt, wat verandert?

Bedreigingen als onderdeel van de SWOT-analyse
Bedreigingen zijn externe factoren waarover je geen controle hebt, waardoor je zaak of marketingstrategie in gevaar kan komen. Als je de bedreigingen voor je onderneming in kaart brengt, kan je acties plannen, mocht het zijn dat deze bedreigingen zich voordoen. Op die manier voorkom je dat je zaak er negatief door beïnvloed wordt. Deze uitdagingen zijn ongunstige economische trends die leiden tot verminderde inkomsten of winsten. Concurrentie vormt altijd een bedreiging, of deze nu al bestaat of nog moet komen. Ook je huidige concurrenten kunnen veranderingen doorvoeren waardoor ze jouw kmo ondermijnen. Nieuwe concurrenten kunnen dan weer opduiken na een verandering van de markt of na het bedenken van een nieuwe manier om hetzelfde product bij de eindgebruiker te brengen. Andere bedreigingen kunnen overheidsbesluiten, bedrijfslekken, veranderingen in consumentengedrag, nieuwe technologieën waardoor de vraag naar je huidige producten en diensten afneemt... zijn. Zorg ervoor dat je zeker weet hoe je de meest ernstige risico’s voor je kmo aanpakt.

SWOT-analyse praktisch
Hoe pak je zo’n SWOT-analyse concreet aan?

• Houd je SWOT-analyse kort en eenvoudig. Vermijd complexiteit en overanalyse.
• Wees realistisch over je zaaks sterktes en zwaktes ten opzichte van de concurrenten.
• Maak een onderscheid tussen waar je onderneming zich vandaag de dag bevindt en waar het zich in de toekomst kan bevinden.
• Welk soort onderneming je ook hebt, een SWOT-analyse bezorgt je nieuwe zakelijke inzichten die je bedrijf naar nieuwe en winstgevende markten leiden en erg risicovolle situaties afwenden.

Actie ondernemen na de SWOT-analyse
Eens je een SWOT-analyse gemaakt hebt van je zaak, kan je de informatie die daaruit voorvloeit gebruiken om een strategie te bedenken waarbij je de kansen benut - rekening houdend met je sterktes - en de bedreigingen countert. Die strategie moet passen bij de doelstellingen van je ondernemingen, zonder daarbij uit het oog te verliezen dat er misschien veranderingen nodig zijn binnen je onderneming. Heb oog voor je zwakheden en bepaal welke je nu meteen kan aanpakken en welke wat tijd vragen om te verbeteren.